การใช้เหยี่ยวจัดการ “โดรน”

การใช้ เหยี่ยว หรือ นกอินทรี เพื่อจัดการกับ โดรน (Drone Interception) เป็นแนวทางที่ถูกนำมาใช้ในหลายประเทศเพื่อป้องกันอันตรายจากโดรนที่บินรุกล้ำพื้นที่หวงห้าม เช่น สนามบิน คุก หรือพื้นที่ทางทหาร โดยอาศัย สัญชาตญาณนักล่าตามธรรมชาติของนกนักล่า ซึ่งสามารถฝึกให้โจมตีโดรนได้โดยตรง

หลักการของการใช้เหยี่ยว/นกอินทรีจัดการโดรน

ฝึกนกล่าเหยื่อ (เหยี่ยว หรือนกอินทรี)

  • นกจะได้รับการฝึกให้มองโดรนเป็น “เหยื่อ” หรือ “เป้าหมาย”
  • ใช้วิธี Positive Reinforcement คือให้รางวัลเมื่อจับโดรนได้ เช่น อาหารโปรด
  • ฝึกให้บินตาม ตะครุบ หรือโฉบโดรนจากด้านบน ซึ่งจะปลอดภัยที่สุดสำหรับนก

เป้าหมายของภารกิจ

  • สกัดกั้นโดรนที่รุกล้ำโดยไม่ต้องยิงทิ้งหรือทำลายแบบใช้ความรุนแรง
  • ใช้ในพื้นที่ที่อ่อนไหว เช่น ใกล้ประชาชนหรือสนามบิน ที่ไม่สามารถใช้สัญญาณรบกวน (jammer) ได้

อุปกรณ์เสริมบางกรณี

  • นกบางตัวอาจสวม เกราะหรืออุปกรณ์ป้องกันกรงเล็บ เพื่อไม่ให้บาดเจ็บจากใบพัดของโดรน

ตัวอย่างประเทศและหน่วยงานที่ใช้จริง

ประเทศ / หน่วยงานรายละเอียด
🇳🇱 เนเธอร์แลนด์ – ตำรวจดัตช์หนึ่งในหน่วยงานแรกๆ ที่ฝึก นกอินทรีหัวขาว (Bald Eagle) เพื่อต่อกรกับโดรนรุกล้ำสนามบินและพื้นที่หวงห้าม
🇫🇷 ฝรั่งเศส – กองทัพอากาศ (Armée de l’Air)ฝึกเหยี่ยวพันธุ์ Royal Eagle เพื่อลาดตระเวนและจับโดรนในพื้นที่ยุทธศาสตร์
🇯🇵 ญี่ปุ่น – ตำรวจโตเกียวเคยทดลองใช้เหยี่ยวเพื่อสกัดโดรนที่บินผิดกฎหมายในเขตเมืองหลวง
🇺🇸 สหรัฐอเมริกามีบางหน่วยงานความมั่นคงทดลองใช้ โดยเฉพาะในสนามบินหรือเขตทหาร
🇨🇭 สวิตเซอร์แลนด์มีบริษัทเอกชนด้านความปลอดภัยที่ฝึกนกเพื่อลาดตระเวนโดรนในกิจกรรมใหญ่ๆ เช่น คอนเสิร์ต

ข้อดี – ข้อจำกัด

✅ ข้อดี

  • เงียบ ไม่สร้างความตื่นตกใจ
  • ไม่มีการรบกวนคลื่นวิทยุ
  • ประหยัดกว่าระบบ laser หรือ jammer
  • เหมาะกับพื้นที่เมืองหรือสนามบินที่ต้องการความปลอดภัยสูง

❌ ข้อจำกัด

  • ต้องใช้เวลาในการฝึกฝนนก
  • ความแม่นยำขึ้นอยู่กับการฝึกและสภาพแวดล้อม
  • นกอาจได้รับอันตรายหากโดรนมีใบพัดคม
  • ไม่เหมาะกับโดรนความเร็วสูงบางประเภท

🇳🇱 เนเธอร์แลนด์ – ตำรวจดัตช์ใช้ “eagles vs drones”

  • ในปี 2016 เนเธอร์แลนด์กลายเป็นหนึ่งในหน่วยงานแรกที่ฝึกนกอินทรีให้โจมตีโดรนที่บินผิดกฎหมาย โดยทำงานร่วมกับบริษัท Guard From Above อย่างเป็นทางการ CBS News+4The Guardian+4Silicon UK+4
  • รายงานของ PBS อธิบายว่า “ไม่มีนกตัวไหนได้รับบาดเจ็บระหว่างการทดสอบ” และ “ไม่มีโดรนรอดจากการโจมตี”

🇫🇷 ฝรั่งเศส – กองทัพอากาศฝึกนกอินทรีเพื่อลาดตระเวนโดรน

  • ในปี 2017 ฝรั่งเศสทดลองใช้เหยี่ยวพันธุ์ Royal Eagle เพื่อปกป้องฐานทัพและพื้นที่ยุทธศาสตร์จากโดรนที่อาจเป็นภัย France 24

🇨🇭 สวิตเซอร์แลนด์ – ยกเลิกโครงการ “Eagle Brigade”

  • ตำรวจ Geneva เคยฝึกนกอินทรีให้โจมตีโดรน แต่โครงการต้องยกเลิกในปี 2022 เนื่องจากปัญหาเรื่องความปลอดภัยของนกและผลลัพธ์ที่ไม่ชัดเจน Silicon UK

🇮🇳 อินเดีย – สถาบันเทคโนโลยี IITA ฝึกนกอินทรี

  • ในปี 2025 สถาบัน IITA ใน Hyderabad เริ่มโครงการฝึกนกอินทรีตั้งแต่เด็กให้โจมตีโดรน ใช้ operant conditioning ผสมกับรางวัลเพื่อสร้างแรงจูงใจ และมีการติดตั้งอุปกรณ์ GPS หรือกล้องเพื่อใช้งานด้านการสังเกตการณ์และรบกวนโดรน timesofindia.indiatimes.com